Σάββατο 25 Σεπτεμβρίου 2010

Μελισσοκομία για όλους (8-11)

Η μητέρα

Το όνομα της μητέρας

Οι συγγραφείς στο παρελθόν έγραφαν ότι το σμήνος το κυβερνούσε ένας βασιλιάς. Σήμερα γνωρίζουμε ότι σε κάθε σμήνος υπάρχει μια βασίλισσα, ή καλύτερα μια μητέρα, αυτή η μητέρα είναι το μόνο ολοκληρωμένο θηλυκό, γονιμοποιημένο και ικανό να εξασφαλίσει το μέλλον του σμήνους μέσω της ωοτοκίας. Ο αποκλειστικός κυβερνήτης του σμήνους είναι το κοινό συμφέρον.Παρ'όλα αυτά και εμείς θα ανταποκριθούμε στην κοινή χρήση του όρου βασίλισσα.

Το πλήθος των βασιλισσών

Φυσιολογικά υπάρχει μόνο μια βασίλισσα σε κάθε σμήνος. Μερικές φορές ωστόσο έχουμε δει δυο βασίλισσες σε ένα σμήνος. Μελισσοκόμοι έχουν αναφέρει ότι έχουν δει τρεις.Αυτές οι εξαιρέσεις μπορούν να συμβούν για διαφόρους λόγους.Μια βασίλισσα η οποία είναι πολλών ετών δεν έχει την απαιτούμενη δύναμη για να σκοτώσει την νεογέννητη κόρη της,κάτι που θα την οδηγούσε να κάνει το ένστικτο της όταν ήταν νεότερη.Ή πιθανόν ο μελισσοκόμος να έχει εισάγει μια νέα βασίλισσα σε ένα σμήνος που λαθεμένα πίστευε ότι είναι ορφανό.Οι βασίλισσες να έχουν διαχωριστεί από τις μέλισσες σε διαφορετικά σημεία της κυψέλης. Στην πραγματικότητα να έχουν δημιουργήσει δυο ανεξάρτητες ομάδες μέσα στην ίδια την κυψέλη.Αυτό θα πάψει να ισχύει εάν οι ομάδες μεγαλώσουν ή όταν κρύος καιρός τις εξαναγκάσει να έρθουν κοντά.Η αταξία που δημιουργείται από την αποχώρηση ενός δεύτερου αφεσμού επιτρέπει για λίγο την παρουσία πολλών νέων βασιλισσών την ίδια στηγμή.

Αντιπάθεια ανάμεσα στις βασίλισσες

Όταν δυο βασίλισσες συναντηθούν τότε επιτίθενται η μια στην άλλη.Η δυνατότερη ή η ποιο ικανή τρύπα την κυλιά τις ποιό αδύνατης με το κεντρί της.Μερικές φορές αυτό μπορεί να γίνει ταυτόχρονα με επακόλουθο τον θάνατο και των δύο.
Αυτή η αντιπάθεια υπάρχει σε όλα τα στάδια ανάπτυξης των βασιλισσών, σε αυτές που έχουν ζευγαρώσει στις παρθένες, ακόμη και σε αυτές που είναι κλεισμένες στο κελί τους.
Όταν οι μέλισσες βγάζουν βασίλισσες για οποιονδήποτε λόγο, χτίζουν αρκετά κελιά,10 έως 15.
Τώρα η βασίλισσα που πρώτη εκκολάπτετε βιάζετε να βρει τα κελιά όπου βρίσκονται οι αδελφές της έτυμες να εκκολαφτούν και τα τρυπά με το κεντρί της.
Βλέπω εδώ μια αυστηρή επιλογή που δόθηκε από την φύση στις μέλισσες. Μόνο μια βασίλισσα επιζεί από τις 10 - 15, αυτή είναι η πρώτη που θα καταφέρει να ανοίξει το καπάκι του κελιού της και ως εκ'τούτου οι ποιο δυνατή.

Χάσιμο της βασίλισσας

Κατά την διάρκεια των επισκέψεων στην κυψέλη πολύ συχνά βλέπουμε σφικτά κουβάρια από μέλισσες.Αν καταφέρουμε να τα διαλύσουμε με κάποιο εργαλείο ή με καπνό, θα βρούμε μια βασίλισσα στο κέντρο.Λέμε τότε ότι η βασίλισσα κουβαριάστηκε.
Αυτό το αγκάλιασμα από τις μέλισσες μπορεί να οφείλετε σε χαρά ή αντιπάθεια.
Όταν ο μελισσοκόμος έχει απομονώσει την βασίλισσα από το σμήνος για μεγάλο χρονικό διάστημα, όταν το κλουβί εισαγωγής καθυστέρησε τη έξοδο της, ή όταν υπάρχει λεηλασία σε εξέλιξη και κίνδυνος για την βασίλισσα, τότε μέσα στον πανικό τους μαζεύονται σφικτά γύρο από την βασίλισσα σκοτώνοντας την από ασφυξία.
Άλλες φορές όταν το κουβάριασμα οφείλετε σε αντιπάθεια, συνοδεύετε από πολλαπλά κεντρίσματα με επακόλουθο τον άμεσο θάνατο.
Το παραπάνω συμβαίνει σε παλιές στείρες βασίλισσες, αμέσως μετά την εκκόλαψη της διαδόχου, σε βασίλισσες που ο μελισσοκόμος κράτησε για αρκετό χρόνο στα χέρια του, αλλάζοντας το ιδιαίτερο άρωμά της που επιτρέπει τις μέλισσες να την αναγνωρίσουν, και σε νεαρές βασίλισσες που κατά την επιστροφή τους από το ζευγάρωμα μπαίνουν κατά λάθος σε άλλη κυψέλη.

Επακόλουθα από το χάσιμο της βασίλισσας

Ένα μελίσσι που χάνει την βασίλισσα του χαρακτηρίζετε σαν ορφανό.Εάν αυτή δεν αντικατασταθεί από τον μελισσοκόμο ή τις μέλισσες τότε αποδεκατίζετε γρήγορα μέχρι να εξαφανιστεί.

Η σημασία της βασίλισσας

Η παρουσία της είναι αναγκαία γιατί η βασίλισσα είναι η μόνη που γεννά αυγά που προορίζονται για την διαιώνιση του σμήνους.Η φύση πήρε όλες τις αναγκαίες προφυλάξεις για να την προστατέψει.
Η Βασίλισσα ζευγαρώνει πετώντας. Οι συνθήκες κάνουν το ζευγάρωμα επικίνδυνο για ένα τόσο εύθραυστο έντομο.
Η βασίλισσα συναντά τα αρσενικά μόνο για μια φορά στην ζωή της κατά την περίοδο ζευγαρώματος.Και ποτέ δεν εγκαταλείπει την φωλιά της εκτός από την περίοδο της σμηνουργίας όταν βρίσκετε στο μέσο ενός αφεσμού έτυμη για την δημιουργία ενός νέου σπιτικού.

Διάρκεια ζωής της βασίλισσας

Μια βασίλισσα ζει από τέσσερα μέχρι πέντε χρόνια.Αυτό είναι έως και 50 φορές περισσότερο από την διάρκεια ζωής μιας εργάτριας που γεννιέται στην αρχή της Άνοιξις.Όπως συμβαίνει και με τις κότες είναι στον δεύτερο χρόνο που γεννά τα περισσότερα αυγά.

Η ηλικία της βασίλισσας

Είναι αρκετά εύκολο το να ξεχωρίσουμε μια παλιά από μια νέα βασίλισσα. Οι νεαρές στον πρώτο ή στο δεύτερο χρόνο έχουν μεγαλύτερη κοιλιά, γιατί πιέζετε από το πλήθος των αυγών,τα φτερά τους είναι ανέπαφα, το κεφάλι και το σώμα καλύπτονται με τρίχες και είναι ποιο ευκίνητες.Οι παλιές βασίλισσες, πάνω από τρία χρόνια, είναι λείες, τα φτερά τους είναι κατεστραμμένα, και κινούνται αργά.

Η δύναμη της βασίλισσας

Είναι λάθος να πιστεύουμε ότι η βασίλισσα διευθύνει το χτίσιμο των κεριών και μοιράζει δουλειές στις μέλισσες. Ο ρόλος της είναι να γεννά αυγά.
Παρ'όλα αυτά είναι αλήθεια ότι η παρουσία της βασίλισσας είναι απαραίτητη για την λειτουργία της κοινότητας.
Η σημασία του ρόλου της βασίλισσας και η σοβαρότητα της απώλειας της φαίνεται όταν μια κυψέλη ορφανεύει.Οι εργάτριες ταράζονται, ξεσηκώνονται και τρέχουν προς όλες τις διευθύνσεις προς αναζήτησή της.Δουλεύουν λιγότερο και είναι ποιο επιθετικές.Η κατάσταση χειροτερεύει όταν δεν υπάρχει φρέσκος γόνος για την αντικατάσταση της.
Επιπλέον όταν ένα μελίσσι πεθαίνει από πείνα είναι η βασίλισσα που κρατά περισσότερο, γιατί είναι η ποιο δυνατή και επιπλέον οι μέλισσες κρατούν για αυτή την τελευταία σταγόνα μελιού.

Ελαττώματα της βασίλισσας

Η βασίλισσα δεν διαθέτει όργανα για την παραγωγή κεριού ούτε για την συλλογή μελιού ή γύρης.
Η βασίλισσα δεν γνωρίζει πως να φάει. Αν την κλείσουμε μόνη της σε ένα κουτί με λίγο μέλι, αυτή θα πεθάνει από πείνα δίπλα στο μέλι.
Φαίνεται ότι το ίδιο συμβαίνει και μέσα στην κυψέλη.Καθώς αυτή γεννά οι εργάτριες την τροφοδοτούν με βασιλικό πολτό, ένα μείγμα από μέλι και γύρη ήδη διαμορφωμένο από τα αρχικά στάδια της πέψης, και όταν αυτή δεν γεννά από απλό μέλι.Παρ'όλα αυτά σύμφωνα με τον Dr. Miller, δεν είναι η εργάτρια που σπρώχνει την τροφή μέσα στο στόμα της βασίλισσας, γιατί η αποβολή του φαγητού από αυτήν επιτυγχάνετε μόνο όταν η γλώσσα είναι αναδιπλωμένη. Αντίθετα είναι η βασίλισσα που απλώνει την γλώσσα της μέσα στον στόμα της εργάτριας για να πάρει τον βασιλικό πολτό που είναι έτοιμος για αυτήν.

Ο χαρακτήρας της βασίλισσας

Η βασίλισσα είναι ντροπαλή και αποτραβιέται. Ο παραμικρός ασυνήθιστος θόρυβος την τρομάζει.Συχνά κρύβετε σε εσοχές της κυψέλης όπου κάποιος θα μπορούσε εύκολα να την συντρίψει, και δύσκολα να την βρει.Η βασίλισσα επίσης δεν χρησιμοποιεί το κεντρί της, εκτός για να κεντρίσει κάποια άλλη βασίλισσα.

Η εμφάνιση της βασίλισσας.

Η ιδιαιτερότητες στην εμφάνισης μιας βασίλισσας μας διευκολύνουν στο να την βρούμε.Είναι ποιο χοντρή και πολύ μακρύτερη από μια εργάτρια. Οι κοιλιά της , σε ανοικτότερο χρώμα εκτείνεται αρκετά πίσω από τα φτερά της.Το παρουσιαστικό της είναι ποιο αρχοντικό.Διαφέρει από τα αρσενικά γιατί έχει ποιο λεπτό σώμα.Τα αρσενικά έχουν ένα ποιο σφαιρικό και τριχωτό σχήμα στο άκρο της κοιλιάς, και τα φτερά τους είναι μακρύτερα από την κοιλιά τους.

Πως να βρούμε την βασίλισσα

Στην κυψέλη του λαού με βασιλικό διάφραγμα, εμείς έχουμε έναν μηχανικό τρόπο να βρίσκουμε γρήγορα την βασίλισσα χωρίς να την θέτουμε σε κίνδυνο και χωρίς να χρειάζεται ο μελισσοκόμος να έχει μεγάλη πείρα.
Στις κυψέλες με πλαίσια χρησιμοποιούμε μια άλλη μέθοδο που μας επιτρέπει να βρίσκουμε πολλές βασίλισσες, κάθε μέρα κατά την διάρκεια της ζεστής περιόδου, που πάντα δούλεψε αξιόπιστα κατά την εφαρμογή της στις κυψέλες αναπαραγωγής.
Κατά την περίοδο ωοτοκίας η βασίλισσα εμφανίζετε κάθε μέρα να επισκέπτεται τον χώρο που καλύπτετε από τον γόνο με σκοπό να αποθέτη τα αυγά της στα κενά κελιά και να επεκτείνει τον γόνο ανάλογα με τον προσφερόμενο ελεύθερο χώρο. Τα μεσάνυχτα η βασίλισσα πρέπει να βρίσκετε σχεδόν πάντα στο κέντρο της γονοφωλιάς.Σε κάθε περίπτωση το μεσημέρι την βασίλισσα θα την βρούμε σε ένα από τα άκρα της γονοφωλιάς, την μια ημέρα δεξιά την άλλη αριστερά.Είναι βασικό για να μην κάνουμε κάποιο λάθος, να αποφύγουμε να τρομάξουμε την βασίλισσα με απότομες κινήσεις ή από πολύ καπνό και πάντα να βάζουμε την βασίλισσα πίσω στο ίδιο μέρος από όπου την πήραμε.Εάν η εργασία δεν γίνετε ακριβός το μεσημέρι θα βρούμε την βασίλισσα να γεννά στο ανάλογο πλαίσιο που βρίσκετε τόσο μακρύτερα από την άκρη της γονοφωλιάς όσο η ώρα έχει προχωρήσει.

Διαβεβαίωση στο ότι η βασίλισσα υπάρχει

Ακόμη και χωρίς να την δούμε, μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι η βασίλισσα βρίσκετε στην κυψέλη εάν βρούμε νεογέννητο σκουληκάκι σε κελιά εργάτριας ή ακόμη καλύτερα αυγά, και εάν οι μέλισσες μπαινοβγαίνουν κουβαλώντας γύρη.

Η μυρωδιά της βασίλισσας

Λένε ότι η βασίλισσα έχει μια έντονη μυρουδιά, σαν μελισσόχορτο, όπως σχεδόν το φαντάζονται οι μέλισσες στην κυψέλη.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου